Ook dit jaar organiseren we weer een mooie match tussen aanstormend talent en gevestigd geweld. Binnenkort meer nieuws over de line-up van dit jaar.
match
Nijboer: ‘Ik begin aan m’n vijfde schaakleven’
De laatste partij in de University Challenge was er eentje voor spek en bonen. Of toch niet helemaal, want na een 3-0 tussenstand wilde Eelke de Boer natuurlijk op het scorebord komen. Dat niet alleen, het liefst wilde hij de nare smaak wegspoelen van de eerste drie potten en laten zien aan de wereld dat hij toch echt wel goed kan schaken. Friso Nijboer gaf na de derde ronde al aan dat een salonremise niet in zijn systeem zit, dus ook de laatste partij van de match beloofde nog wat voor de liefhebber.
De partij begon als een open Siciliaan , waarin zwart op de 8e zet natuurlijk ook 8…0-0 of 8…a6 kan spelen. Eelke koos met zwart echter voor d6-d5, de bekende thematische ‘break’ in het centrum. Na 9.Lg2 Lb4
staat al een volstrekt originele stelling op het bord. Na deze verrassende opzet wist Nijboer niets beters te verzinnen dan het einspel ingaan met 10.g5 Pxe4 11.Pxc6 bxc6 12.Lxe4 Lxc3+ 13.bxc3 dxe4 14.Dxd8+ Kxd8
Voor de hand ligt iets als 15.0-0-0+ Ke8 16.Td4 en dan staat het ongeveer gelijk. Nijboer probeerde er nog iets van te maken, maar Eelke de Boer verdedigde zich prima en de stelling is na 26 zetten nog steeds in evenwicht.
Wit staat actiever, maar met zo’n hopeloze pionnenstructuur lijkt winst een illusie. En inderdaad, niet veel later eindigde de vierde matchpartij tussen Nijboer en De Boer in remise. Het toreneindspel werd helemaal uitgemolken, maar de stelling was en bleef in evenwicht.
Als Eelke in de derde ronde remise had aangenomen, dan was de match in 3-1 geëindigd en dat zou een vrij reële weergave van de krachtsverhoudingen zijn. Hij gaf na de match toe dat Nijboer hem zo’n beetje in elke partij had weten te verrassen, en dat dat een belangrijk aspect van deze match bleek.
Nijboer vond de vierde partij overduidelijk De Boers beste. “Hij deed een paar keer de enige zet in de stelling. Ik hoop dat Eelke meeneemt dat het belangrijk is om je tegenstander te verrassen.” Om daar aan toe te voegen: “Verrassen is een groot goed in het schaken, maar je moet wel de wapens hebben om dat te kunnen doen.”
Nijboer was natuurlijk in zijn nopjes met het eindresultaat van 3,5 – 0,5. Als je zo dik wint is het niet zo raar dat het spelplezier ervan afspat, maar dat had volgens de Amsterdammer ook nog een andere reden: “Die nieuwe openingen bestuderen en spelen is iets dat ik al veel eerder had moeten doen. Ik heb altijd al een liefhebber geweest, maar achteraf had ik er denk ik meer uit kunnen halen.”
De ervaring wint het dus van het talent in de University Challenge, de jaarlijkse match op het Schaakfestival die mogelijk wordt gemaakt door de Rijksuniversiteit Groningen. De Boer laat zien dat hij over vechtlust beschikt, maar zal misschien een stuk flexibeler moeten worden in zowel voorbereiding als spel. Hij heeft daar natuurlijk nog alle tijd voor.
Nijboer op zijn beurt bewijst nog steeds een erg sterke, sluwe schaker te zijn. Kan hij misschien nog een stukje beter worden? “Ik zie er erg naar uit om meer nieuwe openingen te gaan spelen, met wit en met zwart. En dan begin ik aan mijn vijfde of zesde schaakleven,” aldus de grootmeester.
Nijboer deelt beslissende klap uit aan De Boer
Twee dagen geleden werd Eelke de Boer nog volkomen verrast door de Caro-Kann van Friso Nijboer, maar deze keer verscheen hij tot de tanden toe gewapend achter het bord. Wit moet niet te snel c2-c4 spelen in deze variant, dat geeft zwart alleen maar aanknopingspunten. Ook in zijn tweede witpartij lukt het Eelke de Boer niet om een vuist te maken tegen de Caro-Kann van Friso Nijboer. Na 18. Td3
ging het verder met 19…Ld6 20.Th4 Tfe8 21.Dd1 Df5 21.Pg1?! Wit wil graag g2-g4 spelen, maar 21.Pd2 voelt logischer. Na 21…Pd5 22.Lc1 zag Nijboer af van 22…Dxf2 en plaatste met 22…e5!
een gezonde opstoot in het centrum. Immers, het voelt logisch om de stelling te openen wanneer wit achteruit-zetten als Pg1 en Lc1 produceert.
De zwakte van pion f2 werd Eelke uiteindelijk toch fataal; ergens middenin een tactische afwikkeling snoepte de ervaren Amsterdammer het kleinood alsnog mee en dat kon Eelke niet meer goedmaken in een dubbele-toreneindspel.
Nijboer gaf aan dat het allemaal niet zo makkelijk was geweest als het leek. Eelke de Boer had zich nu goed voorbereid, en kwam met het voor Nijboer onverwachte 18.Td3. ‘Nu wil hij Pe5 spelen en eventueel op h6 slaan, en Tg3+ en dan word ik matgezet. Omdat hij dus Pe5 wil spelen vond ik 18…Ld6 en dan werken de offers niet meer.’
Zijn slagzet 28…Dxf2 bestempelde Nijboer echter als een fout: “Ik had eerst de pion op h5 moeten pakken. Na 29.Tf4 heb ik zelfs remise aangeboden, maar Eelke ging vol verder.” Nijboer verwacht voor de laatste ronde geen korte remise: “Dat zit niet in mijn systeem.”
Trouwens, hoe om te gaan met een hopeloze achterstand in een tweekamp? Een pasklaar recept bestaat natuurlijk niet. Gewoon spelen, goed spelen en er verder het beste van hopen. Niet denken aan de score en vooral: negeer wat al die betweters langs de zijlijn ervan vinden! Nijboer raadde zijn tegenstander ook aan om gewoon door te blijven schaken.
Eelke zal in de laatste partij uit een ander vaatje moeten tappen om op het scorebord te komen.
Nijboer slaat belangrijke slag tegen De Boer
Wat we in onze voorbeschouwing al vreesden, dreigt werkelijkheid te worden: Eelke de Boer heeft het erg moeilijk tegen Friso Nijboer. De gedachten gaan toch onwillekeurig uit naar Fischer – Taimanov en ook Fischer – Larsen, matches die beide in 6-0 eindigen, al doen we de talentvolle De Boer daar waarschijnlijk mee te kort. Bovendien gaat het bij de University Challenge om vier partijen, dus een stand zoals bij het tennis zullen we hier niet op het scorebord krijgen.
Geen verrassingen in de opening deze keer. Nijboer speelde zoals altijd 1.e4, De Boer reageerde met zijn geliefde Najdorf. Nijboer had voor deze korte match iets rustigs voorbereid: 6.Le2 en even later 9.Dd3. En het werkte: wit had na zeventien zetten een plezierige stelling. Twee lopers, de witveldige zal naar g2 gaan om de pion op e4 onder vuur te nemen. Eelke de Boer moest al vrij snel op eieren lopen om de partij in balans te houden.
Op zichzelf vond Eelke de Boer de juiste opstelling voor zijn stukken: de loper moest naar d4 en de dame naar e5. In onderstaande diagramstelling zat Nijboer geruime tijd in de denktank.
Hoe staat het na 22.Lf4 Dh5 23.Ld6 e3? En wat is 22.Lxd4 cxd4 23.f4 d3 24.Dxd3 Dxb2? Handig gespeeld door Eelke, geef de tegenstander zoveel mogelijk om over na te denken.
Al dat nadenken van Nijboer wierp wel zijn vruchten af. Na 22.Lxd4 cxd4 blies wit het centrum open met 23.Lxe4! En na Pxe4 24.f3! wint wit zijn stuk met groot voordeel weer terug. 24…f5 25.Dd3! Nog even een essentiële tussenzet 25…b5 26.b3 bxc4 27.bxc4 Db8 28.fxe4 Tfe8 29.c5 Txe4 30.Txe4 Txe4 31.d6!
Zwart heeft pionverlies weten te vermijden, maar de witte vrijpionnen geven nu snel de doorslag. Een paar zetten later gaf zwart zich gewonnen.
Eelke zal nu twee partijen op rij moeten winnen om de match gelijk te laten eindigen. Een zeer lastig karwei. Niet alleen doet Nijboer de betere zetten tot nu toe, hij lijkt ook op psychologisch vlak de overhand te hebben met slimme openingskeuzes en een beter gebruik van de klok. In de derde ronde gaan we zien of de ervaring het inderdaad eenvoudig wint van het talent of dat Eelke terug kan vechten en er weer een echte match van kan maken.
Nijboer verrast De Boer en slaat eerste slag
De University Challenge is onderdeel van een lange traditie tijdens het Schaakfestival. Een ervaren grootmeester neemt het op tegen een jong talent uit het Noorden. Dit jaar is dat Friso Nijboer tegen Eelke de Boer, op voorhand een interessante match. Het zijn allebei scherpe spelers die hun tegenstanders zo snel mogelijk naar de strot vliegen. Op voorhand is de ervaren Nijboer huizenhoog favoriet, een kleine nederlaag zou al een mooi resultaat zijn voor de jonge FIDE-meester uit Groningen.
Nijboer, die al een leven lang Siciliaans of Pirc speelt tegen 1.e4, verraste iedereen door met 1…c6 te antwoorden, de degelijke Caro-Kann. Dat heeft hij nog nooit eerder gespeeld, dus alle voorbereiding van Eelke de Boer kon vermoedelijk meteen de prullenbak in. Binnen het degelijke kader van deze opening pakt Nijboer de zaken wel scherp aan: met 13…b5 heeft hij een pion in de aanbieding gedaan. Als wit het aanneemt, krijgt zwart open lijnen op de damevleugel en een mooi stopveld op d5 voor zijn paard.
En de verrassende openingskeus van Nijboer heeft goed gewerkt, hij staat duidelijk beter na een zet of twintig. Zwart heeft allerlei kansen tegen de witte koning, terwijl wit op de koningsvleugel nog geen enkel spel heeft.
Na 23…Th4 mist wit een goede kans op voordeel met 24. Pf5!, door beide spelers over het hoofd gezien. Nog iets later komen we erin na 29…Txh5, een slordige zet die wit de kans gaf om terug in de partij te komen.
Eelke speelde 30.Pg5! met als pointe 30…Dxe1?? 31.Dxf7+ en wit wint. Zwart moest dus de kwaliteit geven met 30…Dxf6 31.Dxh5 hxg5. Nog steeds is het wit die moet zoeken naar gelijk spel, zijn volgende zet helpt daarbij niet. 32.f3? Df5+ 33.Ka1 Dd3 (nog sterker was 33…Pc3!) 34.Dxg5 Dxa3+ 35.Kb1 Dd3+ 36.Ka1 Lf6 37.Dg4 en nu het beslissende 37…Pc3!
Na 38.bxc3 Dxc3+ 39.Ka2 Dc2+ 40.Ka3 Le7+ was het afgelopen.
Achteraf was Nijboer natuurlijk tevreden met het resultaat. ‘Al zegt dit nog niet veel over de rest van de match. Op het moment dat Eelke de Boer verrast wordt, moet hij wel vrij lang nadenken.’ De openingskeus was succesvol, vond ook de Amsterdammer. ‘Mijn repertoire is niet zo goed dat ik zomaar kan spelen wat ik normaal gesproken speel. Ik had wel gedacht dat hij zich goed had voorbereid en ik dacht: ‘Ik zal hem maar te snel af zijn.”
Samenvattend: een goede openingkeus van Nijboer, daarna strak positiespel van zijn kant. Alleen de afronding was een beetje onzeker, verder een prima partij van zwart.
